A1 Capital'den Türkiye ve dünya haberleri

A1 Capital'in değerlendirmesinde, Otomotiv Sanayii Derneği'nin (OSD), ocak-mart dönemine ait üretim, ihracat ve pazar verilerine göre, toplam üretim geçen yılın ocak-mart dönemine göre yüzde 9 azalarak 344 bin 120 adet seviyesinde gerçekleştiği belirtildi.

Otomobil üretiminin aynı dönemde yüzde 7 gerileyerek 220 bin 927 adet olurken traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 352 bin 299 adedi bulduğu aktarılırken değerlendirmede Türkiye ve dünya gündemine ilişkin şu bilgiler verildi:

"Ticari araç grubunda, bu dönemde üretim yüzde 11 azalırken, söz konusu düşüş ağır ticari araç grubunda yüzde 32, hafif ticari araç grubunda ise yüzde 9 olarak gerçekleşti.

"Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, ABD ile Çin arasındaki tarife gerginliğinin küresel ticareti karmaşık bir ortama sürüklediğini belirtirken, Türkiye'nin bu süreçte ABD pazarında traktör ve tedarik sanayisi alanlarında ön planda olabileceğini söyledi. Bu yılın ilk çeyreğini, birçok belirsizlik ve dalgalanmanın yaşandığı bir dönem olarak değerlendiren Eroldu, 2024 yılında sektör olarak yatırımlara devam ettiklerini, geçen yıl Türkiye'deki otomotiv üretim kapasitesinin 2,2 milyona ulaştığını aktardı

"Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'nin ticarette artan korumacı politikalara karşı yönünü bulmada emsallerine göre daha iyi noktada olduğunu belirterek, "Ticaret savaşının kazananı olmaz. Bütün taraflar kaybeder. İşte bu yüzden de serbest ticarete inanıyoruz. Gelişmeleri takip edeceğiz. Bütün senaryoları değerlendirmeye alacağız ve duruma göre hareket edeceğiz." ifadelerini kullandı.

"Türkiye ile ABD arasındaki ortak ticaret çalışma planı kapsamında, yeni dönemde ticari ilişkilerin koordine edilmesi amacıyla oluşturulan çalışma grubu Ticaret Bakanlığı'nda toplandı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda, ABD tarafından yeni döneme ilişkin açıklanan ticaret politikası sonrasındaki süreçte yürütülecek çalışmalar, ilgili kurumlarla birlikte masaya yatırıldı. Çalışma grubu, ABD-Türkiye ticari ilişkilerinin yeni dönemin koşullarına göre geliştirilmesiyle küresel ticarette artış göstermesi öngörülen korumacılık eğilimlerinin olası etkilerine karşı politika ve stratejileri belirleyecek.

"Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Antalya Diplomasi Forumu kapsamında düzenlediği basın toplantısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında olası bir görüşmeye dair çalışmaların sürdüğünü belirtti. Görüşmenin nerede yapılacağına ilişkin ise henüz net bir karar alınmadığını söyledi. Fidan, Erdoğan-Trump görüşmesiyle ilgili, "Çalışmalar devam ediyor. Görüşme ABD'de mi Türkiye'de mi olacak, çalışması devam eden konular" dedi.

"New York Fed Başkanı John Williams da faiz konusunda bir süre beklemede kalacaklarını söyleyen Fed yetkilileri arasına katıldı. Williams ABD’nin tarife politikası nedeniyle ekonomik büyümede yavaşlama, işsizlik oranında artış ve enflasyonda hızlanma olacağını öngördü. Williams bu sene ekonomik büyümenin yüzde 1'in altına inebileceğini, enflasyonun da yüzde 3,5-4 aralığına yükseleceğini öngördü.

"Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, merkez bankasının enflasyon beklentilerini sabit tutmaya odaklanması gerektiğini söyledi. 10 yıllık Hazine getirilerinde keskin bir artışa neden olan bir haftanın ardından konuşan Kashkari, ABD ticaret ve maliye politikasının bu rakamın nereye gideceğini belirleyeceğini söyledi. Pazar günü CBS'in Face the Nation programında konuşan Kashkari, "Fed'de bizim işimiz enflasyonu kontrol altında tutmaktır, böylece bu oran daha da yükselmez" dedi.

"ABD Enerji Bakanı Chris Wright'a göre mevcut ABD yönetimi altında enerji fiyatları bir önceki yönetime göre daha düşük olacak. Wright, "Başkan Trump'ın liderliğinde önümüzdeki dört yıl içinde bir önceki yönetimin son dört yılında gördüğümüzden daha düşük ortalama enerji fiyatları göreceğimiz neredeyse kesin" dedi. Wright, "Petrol fiyatlarının bugün nerede olduğu ya da nereye gideceği konusunda yorum yapamam ama yatırımın önündeki engelleri azaltırsanız, altyapı inşa etmenin önündeki engelleri azaltırsanız, enerjinin arz maliyetlerini düşürebilirsiniz" dedi.

"ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, ABC'nin “This Week” programına verdiği demeçte, akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve diğer bazı elektronik ürünlerin, bir ay içinde uygulanabilecek yarı iletkenlerle birlikte ayrı tarifeler altına gireceğini söyledi. Lutnick karşılıklı gümrük vergilerinden muafiyetlerinin geçici olduğunu ve Başkan Trump'ın yarı iletken ve ilaç endüstrisini işlerini ABD'ye taşımaya "teşvik etmek için bir tarife modeli" uygulayacağını açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump, herhangi bir tarife istisnası olmadığını belirterek, Ulusal Güvenlik Tarife İncelemeleri kapsamında yarı iletkenler ve tüm elektronik tedarik zincirini ele alacaklarını ifade etti. Trump, Truth Social sosyal medya hesabından tarifelere ilişkin paylaşımda bulundu. Hiç kimsenin, özellikle de ABD'ye açık ara en kötü davranan Çin'in ülkesine karşı kullanılan haksız ticaret dengeleri ve parasal olmayan tarife engelleri konusunda "kurtulmadığını" vurgulayan Trump, cuma günü herhangi bir tarife "muafiyeti" açıklanmadığını kaydetti.

"Financial Times'ın haberine göre ABD Başkanı Donald Trump yönetimi Pasifik okyanusunun deniz yatağından çıkarılan kritik metallerin stoklanmasına imkan sağlayan bir kararname çıkarmayı planlıyor. Trump, ülkenin özellikle Çin'den ve diğer ülkelerden ithalata bağımlılığını azaltmak için yerel doğal kaynakların geliştirilmesini hızlandırmak için genel bir çaba kapsamında kritik metallerin üretim imkanların artırmak amacıyla olağanüstü yetkiler talep etmişti. Gazetenin haberinde, ABD yasaları çerçevesinde derin deniz madencilik uygulamalarının hızlandırılması için daha genel bir çaba olduğu ve nadir elementler başta olmak üzere metallerin stoklanmasının bu çaba kapsamında düşünüldüğü belirtildi.

"Financial Times'ın aktardığı bilgilere göre dünyanın en büyük emeklilik fonlarından bazıları, Donald Trump’ın yeniden siyaset sahnesine çıkmasıyla birlikte ABD’deki özel piyasa yatırımlarını askıya almayı ya da ciddi şekilde gözden geçirmeyi tartışıyor. Trump’ın dengesiz politikaları, özellikle ticaret alanında attığı adımlar, büyük kurumsal yatırımcıların dünyanın en büyük ekonomisindeki risk algısını yeniden değerlendirmesine yol açıyor.

"Çin hükümeti, ABD'nin belirli tüketici elektroniğini karşılıklı tarifelerden muaf tutma kararının, yanlışlarını düzeltme yönünde küçük bir adım olduğunu belirterek, Washington'ı vergileri kaldırmak için daha fazla çaba göstermeye çağırdı. ABD hükümeti, aralarında akıllı telefon ve bilgisayarların da bulunduğu bazı elektronik ürünleri Çin’e uygulanan yüzde 125’lik ek tarife ve diğer ülkelere uygulanan yüzde 10’luk temel gümrük vergisinden muaf tutma kararı aldı. Ticaret Bakanlığı'nın resmi WeChat hesabında yayınlanan bir bildiride, "Bu, ABD'nin tek taraflı 'karşılıklı tarifeler' konusundaki haksız eylemini düzeltme yönünde attığı küçük bir adımdır." denildi.

"Çin'in ihracatı, ABD gümrük vergilerinden kaçınmaya yönelik taleple birlikte Mart ayında beklenenden çok daha fazla artarken, iç talebin zayıflamaya devam etmesiyle ithalat düşüşünü sürdürdü. Mart ayında ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,4 arttı. Ekonomistler ise yüzde 4,4 artış bekliyorlardı. Mart ayında ithalat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,3 azaldı. Beklenti yüzde 1,8 artış olacağı yönündeydi. Mart ayında ticaret fazlası 77 milyar dolar olan beklentilerin çok üzerinde, 102,64 milyar dolar, olarak gerçekleşti. Çin Gümrük İdaresi'nin yuan cinsinden açıkladığı verilere göre ise ihracat yüzde 13,5 artarken, ithalat yüzde 3,5 düştü. Ticaret fazlası 736,72 milyar yuan oldu.

"Goldman Sachs Group stratejistleri, ABD ile artan ticaret gerilimlerini gerekçe göstererek Çin'in önemli hisse senedi endeksleri için hedeflerini bu ay ikinci kez düşürdü. Kinger Lau liderliğindeki araştırma ekibi, "ABD-Çin ticaret gerilimleri daha önce görülmemiş seviyelere yükseldi, küresel durgunluk endişelerine yol açtı ve başta sermaye piyasaları, teknoloji ve jeopolitik olmak üzere diğer stratejik gruplarda küresel olarak en büyük iki ekonomi arasındaki riskleri ayrıştırdı" dedi. MSCI Çin Endeksi için 12 aylık hedef 81'den 75'e düşürülürken, CSI 300 Endeksi için hedef 4.500'den 4.300'e indirildi.

"Japonya, 17 Nisan'da iki hükümet arasında yapılması planlanan görüşmelerde ABD'nin tarifelerine karşı koymak için elindeki ABD Hazine tahvillerini bir müzakere aracı olarak kullanmayı planlamıyor. Liberal Demokrat Parti'nin Başkanı Itsunori Onodera NHK'ya verdiği demeçte, "Bir müttefik olarak, ABD hükümet tahvillerine karşı kasıtlı olarak bir eylemde bulunmayız ve piyasada bozulmaya neden olmak kesinlikle iyi bir fikir değildir" dedi.

"Japonya Merkez Bankası (BOJ) Başkanı Kazuo Ueda Pazartesi, ABD'nin gümrük vergisi politikası nedeniyle küresel ve yerel ekonomik belirsizliğin keskin bir şekilde arttığını söyledi. Başbakan Ishiba da hükümetin cari mali yıl için ek bütçe hazırlama planı olmadığını ifade etti. Ueda parlamentoda yaptığı konuşmada, “ABD gümrük tarifeleri muhtemelen çeşitli kanallar aracılığıyla küresel ve Japon ekonomileri üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturacak. BOJ, ekonomik, fiyat ve finansal gelişmeleri herhangi bir önyargı olmaksızın incelerken, para politikasını yüzde 2 enflasyon hedefine sürdürülebilir bir şekilde ulaşma açısından uygun bir şekilde yönlendirecektir” dedi.

"Goldman Sachs 2026 yılın altın tahminini güncelledi. Goldman Sachs altının ons fiyatının bu yılsonunda 3.700 dolara, 2026 ortasında ise 4 bin dolara yükselmesi bekleniyor. Bu artış beklentisi, merkez bankalarının güçlü alımları ve artan resesyon riskleriyle gerekçelendirildi. Aralarında Lina Thomas da bulunduğu analistleri yayınladığı notta, “Beklenenden daha güçlü merkez bankası talebini ve artan resesyon riskinin, altına dayalı borsa yatırım fonlarına (ETF) girişlerine sağladığı desteği tahmin modelimize dahil ettik” ifadeleri kullanıldı. Notta, merkez bankalarının artık ayda 80 ton altın alacağı öngörüldü; bu, önceki ayda 70 tonluk tahminden daha yüksek bir rakam.

"Goldman Sachs, artan resesyon riski ve OPEC+ grubundan gelen yüksek arz nedeniyle petrol fiyatlarının bu yılın sonuna kadar ve gelecek yıl düşmesini bekliyor. Banka, Brent ve WTI petrol fiyatlarının 2025'in geri kalanında sırasıyla varil başına ortalama 63 ve 59 dolar, 2026'da ise 58 ve 55 dolar olmak üzere düşmesini bekliyor. Küresel ticaret savaşının nedeniyle zayıf büyüme görünümü göz önüne alındığında, banka petrol talebinin geçen yılın sonu ile 2025'in sonu arasında günde sadece 300.000 varil (bpd) artmasını bekliyor."